Bảng chữ cái là nền tảng quan trọng giúp trẻ học, đọc, viết được chữ tiếng Việt. Chính vì ý thức được tầm quan trọng của bảng chữ cái nên nhiều cha mẹ muốn cho con làm quen và học thuộc ngay từ khi con còn bé. Tuy nhiên ở độ tuổi này trẻ thường mải chơi hơn hứng thú với việc học, bởi vậy cha mẹ nên có cho mình phương pháp phù hợp để dạy con học chữ, cũng như viết chữ một cách đơn giản và hiệu quả nhất.
1.1 Đọc cho con nghe mỗi ngày
Đọc sách cho con nghe là một cách thú vị, dễ dàng để trẻ tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên nhất, qua đó giới thiệu trẻ làm quen với các chữ cái. Mẹ nên chọn cho trẻ những cuốn sách dành riêng cho trẻ em: đơn giản, có hình ảnh và bản in để trẻ có thể nhìn vào. Khi bạn đang đọc cho bé nghe, hãy chỉ các chữ cái có trong tranh và hỏi chúng những câu hỏi để giúp con nhận dạng mặt chữ.
1.2 Chỉ cho con những chữ cái xuất hiện xung quanh bất cứ khi nào bạn nhìn thấy chúng.
Có những chữ cái xuất hiện khắp nơi mà bạn có thể chỉ cho con mình như: trên báo, tạp chí, bìa hộp, v.v. Bắt đầu chỉ một số chữ cho trẻ và cho chúng biết đó là chữ cái nào.
Ví dụ: nếu bạn đang ở công viên với bé và có một dòng chữ trước cổng công viên, bạn có thể chỉ vào một chữ ghi trên đó và nói "Con hãy nhìn xem, đó là chữ "A!"
1.3 Gắn bảng chữ cái nam châm lên cánh cửa tủ lạnh nhà bạn.
Nam châm bảng chữ cái là một cách thú vị để giới thiệu trẻ quen với các chữ cái. Con bạn có thể chơi với chúng và sắp xếp lại chúng, việc này rất hữu ích cho bé trong việc nhận diện và phân biệt các con chữ có trong bảng chữ cái.
Bạn có thể tìm thấy nam châm bảng chữ cái tại cửa hàng văn phòng phẩm hoặc cửa hàng tạp hóa.
Phương pháp 2: Giúp trẻ hiểu chữ cái
2.1 In hoặc mua bảng chữ cái.
Cách tốt nhất để trẻ bắt đầu nhận dạng được các đặc điểm khác nhau của từng chữ cái là thực hành viết những chữ cái đó. Một cách nữa giúp trẻ dễ dàng thực hành nhận dạng chữ cái là sử dụng bảng hướng dẫn viết chữ cái. Bạn có thể tự in chúng hoặc mua ở các nhà sách. Bảng hướng dẫn sẽ có tất cả các chữ cái viết thường và chữ hoa và bao gồm các mũi tên để hiển thị cách viết từng chữ cái.
Khi con vào lớp 1 sẽ phải thực hành viết bảng chữ cái nhiều lần, vì vậy việc in ra một số bản sao của bảng hướng dẫn viết chữ cái sẽ rất hữu ích. Điều quan trọng khi chọn bảng chữ cái cho trẻ là các chữ cái được sử dụng có tỷ lệ các con chữ phù hợp. Ví dụ, trẻ cần hiểu sự khác biệt về kích thước giữa chữ hoa "A" và chữ thường "a".
Nên sắm cho trẻ hộp bút với các loại bút cơ bản, như bút chì màu, bút mực hay bút chì HB để bé thỏa sức học tập và sáng tạo.
2.2 Giúp trẻ hiểu cách viết chữ cái.
Mỗi chữ cái thường có cách viết từ trên xuống hoặc từ dưới lên tùy theo từng nhóm. Và điểm bắt đầu, kết thúc cũng khác nhau. Để trẻ có thể nhớ được quy luật viết này thì mẹ nên cho trẻ tập viết thật nhiều. Hãy sử dụng giấy đã có các chữ cái được viết trên đó, hoặc sử dụng giấy viết có các chấm đường kẻ sẽ dễ hiểu hơn cho bé.
Bắt đầu là các nét cơ bản rồi tăng lên dần các độ khó.
Ban đầu là cách chữ cái có nét gạch sẵn để con nối các nét lại với nhau tạo thành những con chữ và sau đó dần dần chuyển sang viết các chữ cái không có nét gạch sẵn. Mới đầu hãy để con sử dụng bút chì làm công cụ viết, khi con đã quen dần với các nét chữ, bạn có thể đổi loại bút khác như bút mực....
Khi dạy trẻ mới bắt đầu học viết, con chỉ nên viết một loại phông chữ. Tránh viết các loại phông chữ khác nhau để không gây nhầm lẫn và khó khăn khi phân biệt.
2.3 Sử dụng mô tả để giúp trẻ hiểu các dòng trên giấy.
Bạn có thể nhớ là nên đặt bút từ đâu trên dòng kẻ vì bạn hiểu rõ ý nghĩa của các dòng kẻ có trong ô nhưng con bạn thì chưa, hãy chỉ và phân tích cho trẻ hiểu. Loại vở ô ly thông thường chia làm 2 loại là vở 4 ô ly và vở 5 ô ly. Hiện nay theo quy định của Bộ giáo dục thì học sinh đều sử dụng chung 1 loại vở là vở 4 ô ly. Các chữ cái như ‘h,’’k,’’l,’ sẽ có 1 phần của chữ cái là nét đi lên phía trên ô và ngược lại, một số chữ cái, như 'g,' 'j,' 'p,' 'q', và 'y,' sẽ có một phần của chữ cái đi bên dưới của ô đó và là phía trên của ô khác. Để giúp hướng dẫn bằng lời nói cho trẻ dễ hiểu nhất, bạn nên đặt tên cho từng dòng và từng phần để chúng dễ nhớ cách viết và nguyên tắc viết chữ cái.
Một gợi ý cho bạn là thay vì gọi dòng thứ nhất thứ hai thứ ba bạn hãy gọi dòng trên cùng là "mái nhà’’ dưới đó là "cửa sổ", tiếp theo là: "sàn nhà, dưới đó có thể gọi là: “ tầng hầm”.
2.4 Mô tả cách viết từng chữ cái bằng cách sử dụng các mô tả dễ nhớ.
Trẻ sẽ dễ dàng nhớ cách viết các chữ cái thông qua những mô tả bằng lời nói của bạn. Chữ ô gắn với cái ô vì nó có dấu hình giống cái ô, chữ “o” khi đội thêm nón sẽ thành chữ “ô”. Mỗi chữ cái đều có cách riêng đểu nhớ nên hãy giúp con ghi nhớ chúng bằng cách miêu tả các chữ cái với ngôn từ sống động và cụ thể. Để trẻ dễ hiểu và dễ hình dung.
Ví dụ: khi mô tả bằng lời nói cách viết chữ 'b', bạn có thể sử dụng ngôn ngữ sau: "Để tạo chữ b thấp hơn, hãy bắt đầu từ mái nhà, thả thẳng xuống vỉa hè, sau đó nảy trở lại hàng rào và xung quanh." Cuối cùng, điều này có thể được rút ngắn thành "thả xuống, bật lên và quay trở lại".
2.5 Cho trẻ tiếp xúc với vần điệu, bài hát và bài thơ.
Giới thiệu với bé các bài hát và bài thơ là một cách tuyệt vời để kích thích nhận thức ngôn ngữ và tư duy của trẻ. Bạn cho trẻ tiếp xúc với những điều này, trẻ sẽ nhận ra những từ và âm thanh vần điệu một cách dễ dàng mà không cần giúp đỡ.
- Trong khoảng thời gian một đứa trẻ được ba tuổi, âm thanh và âm tiết sẽ trở nên dễ nhận biết.
- Trẻ mới biết đi cũng sẽ có thể nhận ra khi các từ nghe giống nhau ở độ tuổi này. Hãy thử chỉ ra những từ bắt đầu với cùng một âm thanh bằng cách nói điều gì đó “ aaa, chữ bạn và chữ bán đều có cùng âm an này”
- Cũng trong khoảng ba hoặc bốn tuổi, trẻ em sẽ bắt đầu nhận ra khi hai từ bắt đầu với cùng một âm thanh.
- Đây là thời điểm tuyệt vời để dạy trẻ biết bài hát về Bảng chữ cái. Để không làm trẻ trở nên chán nản, hãy cố gắng hát Bài hát bảng chữ cái mỗi ngày.
Phương pháp 3: Thực hành nhận dạng từng chữ cái
3.1 Dạy trẻ mới biết đi đánh vần tên của chúng.
- Để giúp trẻ nhận ra và hiểu các chữ cái, đầu tiên hãy dạy chúng cách đánh vần tên của chính con.
- Một cách để dạy trẻ đánh vần tên của con là giúp chúng phân tích các chữ cái trong tên của con bằng ngón tay trỏ.
- Bạn dạy con cách tự viết tên mình trên giấy.
- Khi bạn đang giúp trẻ đánh vần tên của mình, hãy chỉ vào từng chữ cái và yêu cầu bé xác định đó là chữ cái nào.
3.2 Đọc cho trẻ nghe mọi lúc.
Trẻ nhỏ rất thích được nghe đọc hay kể về những câu chuyện. Việc này vừa giúp con thêm hứng thú với sách vở vừa rèn khả năng nghe hiểu cho con, hơn nữa đó còn là khoảnh khắc vui vẻ giữa bố mẹ và bé. Nhưng thay vì chỉ cho con nghe thì hay ngồi bên cạnh chúng, để con có thể nhìn thấy các từ trong sách. Vừa đọc vừa chỉ tay đến vị trí mình đang đọc là cách giúp con trẻ hiểu từ nào tương ứng với âm thanh nào.
3.3 Mua các chữ cái có thể sử dụng được khi tắm.
Có rất nhiều các loại đồ chơi hình chữ cái mà bạn có thể mua về cho trẻ như chữ cái nổi trong nước hay chữ cái dán được lên tường, gạch trong bồn tắm. Khi bạn đang tắm cho trẻ, trẻ sẽ chơi với các chữ cái và đánh vần chúng. Đây là một cơ hội tuyệt vời để trẻ học đánh vần đó ba mẹ. Không phải là giờ học nên nếu trẻ tỏ ra không hứng thú thì bạn cũng đừng quá khắt khe, nên để cho trẻ có tinh thần thoải mái nhất.
3.4 Vẽ chữ cái bằng phấn
Sử dụng sân nhà bạn, viết ra một số chữ cái của bảng chữ cái. Bạn có thể sử dụng bất kỳ chữ cái nào, nhưng trước hết là những chữ cái đơn giản, những chữ cái trong tên của trẻ. Sau khi vẽ, hỏi trẻ cách đọc chữ cái này và nó là chữ gì (hướng dẫn trẻ nếu cần thiết). Sau một thời gian trẻ sẽ có thể nhận ra các chữ cái mà không cần giúp đỡ.
- Các trò chơi như thế này sẽ là hoạt động tốt nhất nếu chúng được lặp đi lặp lại nhiều lần. Trong trò chơi này, mỗi lần nên bao gồm các chữ cái hơi khác nhau được đặt ở những nơi khác nhau.
3.5 Chuẩn bị súp bảng chữ cái hoặc ngũ cốc để ăn.
Nó có vẻ ngớ ngẩn, nhưng các chữ cái của bảng chữ cái có trong ngũ cốc hoặc súp cũng có thể giúp trẻ nhận dạng chữ cái. Hãy khơi gợi hứng thú cho trẻ mọi lúc mọi nơi. Trong khi trẻ đang ăn, hãy chỉ ra những chữ cái cụ thể và hỏi nó là gì.
3.6 Sử dụng chữ cái từ tính.
Bạn có thể mua bộ từ, hoặc bạn có thể tự làm. Dù bằng cách nào, chúng phải sử dụng được sử dụng trên bất kỳ bề mặt kim loại phẳng nào, bao gồm: tủ lạnh, khay nướng kim loại hoặc đôi khi thậm chí là một bảng phấn. Yêu cầu trẻ tìm các chữ cái cụ thể trong đó hoặc bạn lấy ra một chữ cái cụ thể và hỏi con đó là chữ gì.
Phương pháp 4: Sử dụng từ để giúp nhận dạng thư
4.1 Yêu cầu trẻ tìm các chữ cái cụ thể trong một nhóm từ.
Sử dụng một mảnh giấy, viết nhiều từ khác nhau, đơn giản (ví dụ: hộp, bàn, giường, ghế, mèo, chim, v.v.). Sau đó yêu cầu trẻ khoanh tròn từng từ bắt đầu bằng một chữ cái cụ thể, chẳng hạn như chữ 'b.'Viết nhiều nhóm từ này và tập trung vào các chữ cái khác nhau mỗi lần.
4.2 Bắt đầu mỗi ngày một chữ cái.
Mỗi ngày chọn một chữ cái khác nhau mà bạn và trẻ sẽ tập trung vào. Viết hoặc dán chữ cái ở đâu đó nổi bật nơi con bạn sẽ nhìn thấy nó cả ngày. Sau đó yêu cầu trẻ tìm kiếm chữ cái đó trong các tạp chí hoặc truyện tranh và đọc chúng một cách thành thạo.
4.3 Xáo trộn các chữ cái trong tên của trẻ.
Ngoài việc chỉ đơn giản là dạy trẻ cách đánh vần tên của chúng, bạn cũng có thể chơi một vài trò chơi kích thích não bộ của trẻ tư duy như cùng con chơi trò tìm kiếm cách chữ cái trong bảng chữ cái theo thứ tự. Sau đó ghép chúng lại thành bảng chữ cái hoàn chỉnh. Ví dụ như bạn để sẵn 1 bảng chữ cái đã bị xáo trộn trên bàn và nói muốn trẻ tìm cho mình chữ A, Ă, Â rồi cùng trẻ sắp xếp lại các chữ cái ấy...
------📚📚📚------
